Nematoda (classification phylogénétique)
900012
28157530
2008-04-02T19:05:48Z
Badmood
4507
nouveau style de bandeau de portail, voir [[Wikipédia:Prise de décision/Bandeaux de portail]]
{| width="100%" align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border: 1px solid #; background-color: #"
|-
| valign="top" width="70%" |
==Introduction==
Cette page a pour objet de présenter un [[arbre phylogénétique]] des [[Nematoda]], c’est-à-dire un arbre mettant en lumière les relations évolutives complexes (relations groupes ancestraux - groupes descendants) existantes entre les différents organismes vivants, ou [[taxon|taxa]], constituant ce groupe. Du fait de ses méthodes nouvelles basées sur la biologie moléculaire, la [[phylogénie]], science récente à l'origine de la [[classification phylogénétique]] du vivant, est en plein essor et parfois en contradiction avec l'ancienne [[classification classique]], majoritairement basée, elle, sur des critères morphologiques et physiologiques. Aussi, certains points particuliers font parfois encore l'objet de débats au sein de la communauté scientifique. L'objectif, s'il y a lieu, est également de présenter ces derniers ici.<br/>
Cet arbre présente aussi bien les organismes encore existants aujourd'hui que les groupes éteints (incluant les groupes fossiles).
==Arbre phylogénétique ==
===Arbre résumé===
[[Metazoa (classification phylogénétique)|▲]]
└─o [[Nematoda]]
├─o [[Enoplea]]
│ ├─o [[Enoplia]]
│ │ ├─o [[Triplonchida]]
│ │ └─o [[Enoplida]]
│ └─o [[Dorylaimia]]
│ ├─o [[Trichocephalida]]
│ │ ├─o [[Trichinellida]]
│ │ └─o [[Dioctophymatida]]
│ └─o
│ ├─o
│ │ ├─o [[Mermithida]]
│ │ ├─? [[Muspiceida]]
│ │ └─o [[Mononchida]]
│ └─o [[Dorylaimida]]
└─o [[Chromadorea]]
├─? [[Desmoscolecida]]
├─o [[Chromadorida]]
└─o
├─o [[Desmodorida]]
└─o
├─o [[Monhysterida]]
└─o
├─o [[Araeolaimida]]
└─o
├─o [[Plectida]]
└─o [[Rhabditida]] ou [[Secernentea]]
├─o [[Spirurina]]
│ ├─o [[Dracunculoidea]]
│ ├─o [[Gnathostomatophora]]
│ └─o
│ ├─o [[Oxyuridomorpha]]
│ └─o
│ ├─o [[Rhigonematomorpha]]
│ ├─o [[Spiruromorpha]]
│ └─o [[Ascaridomorpha]]
└─o
├─o [[Myolaimina]]
└─o
├─o [[Tylenchina]]
│ ├─o [[Panagrolaimomorpha]]
│ ├─o [[Cephalobomorpha]]
│ └─o [[Tylenchomorpha]]
└─o [[Rhabditina]]
├─o [[Diplogasteromorpha]]
├─o [[Bunonematomorpha]]
└─o [[Rhabditomorpha]]
└─o [[Strongylida]]
===Arbre développé===
[[Metazoa (classification phylogénétique)|▲]]
└─o [[Nematoda]]
├─o [[Enoplea]]
│ ├─o [[Enoplia]]
│ │ ├─o [[Triplonchida]]
│ │ │ ├─o [[Tripylina]]
│ │ │ ├─o [[Diphtherophorina]]
│ │ │ │ ├─o [[Diphtherophoridae]]
│ │ │ │ └─o [[Trichodoridae]]
│ │ │ └─o [[Tobrilina]]
│ │ │ ├─o [[Prismatolaimidae]]
│ │ │ └─o [[Tobrilidae]]
│ │ └─o [[Enoplida]]
│ │ ├─o [[Oncholaimina]]
│ │ │ ├─o [[Oncholaimidae]]
│ │ │ ├─o [[Eurystominidae]]
│ │ │ └─o [[Symplocostomatidae]]
│ │ ├─o [[Ironina]]
│ │ ├─o [[Campydorina]]
│ │ ├─o [[Tripyloidina]]
│ │ ├─o [[Alaimina]]
│ │ └─o
│ │ ├─o [[Trefusiina]]
│ │ └─o [[Enoplina]]
│ │ ├─o [[Oxystominoidea]]
│ │ │ ├─o [[Paroxystominidae]]
│ │ │ └─o [[Oxystominidae]]
│ │ └─o [[Enoploidea]]
│ │ ├─o [[Enoplidae]]
│ │ ├─o [[Lauratonematidae]]
│ │ ├─o [[Leptosomatidae]]
│ │ ├─o [[Phanodermatidae]]
│ │ └─o [[Thoracostomopsidae]]
│ └─o [[Dorylaimia]]
│ ├─o [[Trichocephalida]]
│ │ ├─o [[Trichinellida]]
│ │ └─o [[Dioctophymatida]]
│ └─o
│ ├─o
│ │ ├─? [[Isolaimiidae]]
│ │ ├─o [[Mermithida]]
│ │ │ ├─o [[Mermithidae]]
│ │ │ └─o [[Tetrodonematidae]]
│ │ ├─? [[Muspiceida]]
│ │ │ ├─o [[Muspiceidae]]
│ │ │ ├─o [[Robertdollfusidae]]
│ │ │ └─o [[Phlyctainophoridae]]
│ │ └─o [[Mononchida]]
│ │ ├─o [[Bathyodontina]]
│ │ │ ├─o [[Bathyodontidae]]
│ │ │ └─o [[Mononchulidae]]
│ │ └─o [[Mononchina]]
│ │ ├─o [[Mononchidae]]
│ │ ├─o [[Mylonchulidae]]
│ │ ├─o [[Cobbonchidae]]
│ │ ├─o [[Anatonchidae]]
│ │ └─o [[Iotonchusidae]]
│ └─o [[Dorylaimida]]
│ ├─o [[Nygolaimina]]
│ │ ├─o [[Nygolaimidae]]
│ │ ├─o [[Nygolaimellidae]]
│ │ ├─o [[Aetholaimidae]]
│ │ └─o [[Campydoridae]]
│ └─o [[Dorylaimina]]
│ ├─o [[Encholaimidae]]
│ ├─o [[Actinolaimoidea]]
│ │ ├─o [[Actinolaimidae]]
│ │ ├─o [[Brittonematidae]]
│ │ ├─o [[Carcharolaimidae]]
│ │ └─o [[Trachypleurosidae]]
│ ├─o [[Belondiroidea]]
│ │ ├─o [[Belondiridae]]
│ │ ├─o [[Roqueidae]]
│ │ ├─o [[Dorylaimellidae]]
│ │ ├─o [[Oxydiridae]]
│ │ └─o [[Mydonomidae]]
│ └─o [[Dorylaimoidea]]
│ ├─o [[Dorylaimidae]]
│ ├─o [[Longidoridae]]
│ ├─o [[Tylencholaimellidae]]
│ ├─o [[Tylencholaimidae]]
│ ├─o [[Leptonchidae]]
│ └─o [[Belonenchidae]]
└─o [[Chromadorea]]
├─? [[Desmoscolecida]]
│ ├─o [[Desmoscolecidae]]
│ └─o [[Greeffiellidae]]
├─o [[Chromadorida]]
│ ├─o [[Chromadoroidea]]
│ ├─o [[Chromadoridae]]
│ │ ├─o [[Hypodontolaimidae]]
│ │ ├─o [[Microlaimidae]]
│ │ └─o [[Spirinidae]]
│ └─o [[Cyatholaimina]]
│ ├─o [[Cyatholaimidae]]
│ ├─o [[Comesomatidae]]
│ └─o [[Choanolaimoidea]]
│ ├─o [[Choanolaimidae]]
│ ├─o [[Selachinematidae]]
│ └─o [[Ethmolaimidae]]
└─o
├─o [[Desmodorida]]
│ ├─o [[Desmodorina]]
│ │ ├─o [[Desmodoridae]]
│ │ ├─o [[Ceramonematidae]]
│ │ └─o [[Monoposthiidae]]
│ └─o [[Draconematina]]
│ ├─o [[Epsilonematidae]]
│ └─o [[Draconematoidea]]
│ ├─o [[Draconematidae]]
│ └─o [[Prochaetosomatidae]]
└─o
├─o [[Monhysterida]]
│ ├─o [[Linhomoeidae]]
│ ├─o [[Siphonolaimidae]]
│ └─o [[Monhysteroidea]]
│ ├─o [[Monhysteridae]]
│ ├─o [[Scaptrellidae]]
│ ├─o [[Sphaerolaimidae]]
│ ├─o [[Xyalinidae]]
│ └─o [[Meyliidae]]
└─o
├─o [[Araeolaimida]]
│ ├─o [[Tripyloididae]]
│ └─o [[Araeolaimina]]
│ ├─o [[Axonolaimidae]]
│ ├─o [[Camacolaimidae]]
│ └─o [[Araeolaimoidea]]
│ ├─o [[Araeolaimidae]]
│ ├─o [[Cylindrolaimidae]]
│ ├─o [[Diplopeltidae]]
│ └─o [[Rhabdolaimidae]]
└─o
├─o [[Plectida]]
│ ├─o [[Plectidae]]
│ ├─o [[Leptolaimidae]]
│ ├─o [[Haliplectidae]]
│ └─o [[Bastianiidae]]
└─o [[Rhabditida]] ou [[Secernentea]]
├─o [[Teratocephalidae]]
│ ├─o [[Metateratocephalinae]]
│ └─o [[Teratocephalinae]]
├─o [[Spirurina]]
│ ├─o [[Dracunculoidea]]
│ │ ├─o [[Anguillicolidae]]
│ │ ├─o [[Dracunculidae]]
│ │ └─o [[Philometridae]]
│ ├─o [[Gnathostomatophora]]
│ └─o
│ ├─o [[Oxyuridomorpha]]
│ │ ├─o [[Thelastomatidae]]
│ │ └─o [[Oxyuroidea]]
│ │ ├─o [[Heteroxynematidae]]
│ │ └─o [[Oxyuridae]]
│ └─o
│ ├─o [[Rhigonematomorpha]]
│ ├─o [[Spiruromorpha]]
│ │ ├─o [[Diplotriaenidae]]
│ │ ├─o [[Habronematidae]]
│ │ ├─o [[Physalopteridae]]
│ │ ├─o [[Cystidicolidae]]
│ │ ├─o [[Thelaziidae]]
│ │ └─o [[Filarioidea]]
│ │ ├─o [[Onchocercidae]]
│ │ └─o [[Setariidae]]
│ └─o [[Ascaridomorpha]]
│ ├─o [[Cosmocercoidea]]
│ │ ├─o [[Cosmocercidae]]
│ │ └─o [[Kathlaniidae]]
│ ├─o [[Heterakoidea]]
│ │ ├─o [[Ascaridiidae]]
│ │ ├─o [[Aspidoderidae]]
│ │ └─o [[Heterakidae]]
│ └─o [[Ascaridoidea]]
│ ├─o [[Anisakidae]]
│ ├─o [[Ascarididae]]
│ ├─o [[Heterocheilidae]]
│ ├─o [[Raphidascarididae]]
│ └─o [[Toxocaridae]]
└─o
├─o [[Myolaimina]]
└─o
├─o [[Brevibuccidae]]
├─o [[Tylenchina]]
│ ├─o [[Panagrolaimomorpha]]
│ │ ├─o [[Alloionematidae]]
│ │ ├─o [[Chambersiellidae]]
│ │ ├─o [[Panagrolaimidae]]
│ │ ├─o [[Steinernematidae]]
│ │ └─o [[Strongyloidida]]
│ ├─o [[Cephalobomorpha]]
│ └─o [[Tylenchomorpha]]
│ ├─o [[Allantonematidae]]
│ ├─o [[Aphelenchoidea]]
│ │ ├─o [[Aphelenchidae]]
│ │ └─o [[Seinuridae]]
│ ├─o [[Aphelenchoididae]]
│ ├─o [[Hemicycliophoridae]]
│ ├─o [[Parasitylenchidae]]
│ ├─o [[Sphaerulariidae]]
│ └─o
│ ├─o [[Criconematoidea]]
│ │ ├─o [[Criconematidae]]
│ │ └─o [[Tylenchulidae]]
│ │ ├─o [[Paratylenchulinae]]
│ │ └─o [[Tylenchulinae]]
│ ├─o [[Neotylenchoidea]]
│ │ ├─o [[Ecphyadophoridae]]
│ │ └─o [[Nothotylenchidae]]
│ ├─o [[Sphaerularioidea]] ou [[Neotylenchidae]]
│ └─o [[Tylenchoidea]]
│ ├─o [[Anguinidae]]
│ ├─o [[Belonolaimidae]]
│ ├─o [[Heteroderidae]]
│ │ ├─o [[Cryphoderinae]]
│ │ ├─o [[Heteroderinae]]
│ │ ├─o [[Meloidoderinae]]
│ │ └─o [[Punctoderinae]]
│ ├─o [[Hoplolaimidae]]
│ │ ├─o [[Hoplolaiminae]]
│ │ ├─o [[Rotylenchoidinae]]
│ │ └─o [[Rotylenchulinae]]
│ ├─o [[Meloidogynidae]]
│ ├─o [[Pratylenchidae]]
│ │ ├─o [[Nacobbinae]]
│ │ ├─o [[Pratylenchinae]]
│ │ └─o [[Radopholinae]]
│ └─o [[Tylenchidae]]
│ ├─o [[Atylenchinae]]
│ ├─o [[Boleodorinae]]
│ ├─o [[Psilenchinae]]
│ └─o [[Tylenchinae]]
└─o [[Rhabditina]]
├─o [[Diplogasteromorpha]]
│ ├─o [[Diplogasteridae]]
│ ├─o [[Neodiplogasteridae]]
│ └─o [[Pseudodiplogasteridae]]
├─o [[Bunonematomorpha]]
└─o [[Rhabditomorpha]]
├─? [[Drilonematidae]]
├─? [[Odontopharyngidae]]
├─o [[Rhabditoidea]]
│ ├─o [[Diploscapteridae]]
│ ├─o [[Heterorhabditidae]]
│ ├─o [[Rhabdiasidae]]
│ └─o [[Rhabditidae]]
│ ├─o [[Mesorhabditinae]]
│ ├─o [[Peloderinae]]
│ ├─o [[Protorhabditinae]]
│ └─o [[Rhabditinae]]
└─o [[Strongylida]]
├─o [[Ancylostomatidae]]
│ ├─o [[Ancylostomatinae]]
│ └─o [[Bunostominae]]
├─o [[Heligmosomidae]]
├─o [[Metastrongyloidea]]
│ ├─o [[Angiostrongylidae]]
│ ├─o [[Crenosomatidae]]
│ ├─o [[Filaroididae]]
│ ├─o [[Metastrongylidae]]
│ ├─o [[Pseudaliidae]]
│ ├─o [[Syngamidae]]
│ └─o [[Protostrongylidae]]
│ ├─o [[Elaphostrongylinae]]
│ ├─o [[Muellerinae]]
│ └─o [[Varestrongylinae]]
├─o [[Molineidae]]
├─o [[Strongyloidea]]
│ ├─o [[Chabertiidae]]
│ ├─o [[Cloacinidae]]
│ └─o [[Strongylidae]]
└─o [[Trichostrongyloidea]]
├─o [[Amidostomatidae]]
├─o [[Cooperiidae]]
├─o [[Dictyocaulidae]]
├─o [[Dromaeostrongylidae]]
├─o [[Haemonchidae]]
│ ├─o [[Haemonchinae]]
│ └─o [[Ostertagiinae]]
├─o [[Heligmonellidae]]
├─o [[Heligmosomatidae]]
└─o [[Trichostrongylidae]]
├─o [[Libyostrongylinae]]
└─o [[Trichostrongylinae]]
| valign="top" width="3%" |
| valign="top" width="25%" |
[[Image:Soybean cyst nematode and egg SEM.jpg|300px|right|thumb|Le nématode du soja]] [[Image:Paragordius tricuspidatus.jpeg|300px|right|thumb|''Paragordius tricuspidatus'' (Nematomorpha)]] [[Image:Spinochordodes in Meconema.jpg|300px|right|thumb|Le nématode ''Spinochordodes tellinii'' parasitant un insecte orthoptère (''Meconema thalassinum'', Orthoptera)]] [[Image:Ascaris lumbricoides.jpeg|300px|right|thumb|''Ascaris lumbricoides'', un des plus nématodes du monde]]
|}
==Débat scientifique relatif à la phylogénie des Nematoda==
La classification classique, en se basant sur des données morphologiques et physiologiques, classe les nématodes dans l'embranchement des [[némathelminthe]]s, faisant ainsi un rapprochement avec l'embranchement des [[plathelminthes]].
Mais les analyses génétiques, et notamment l'analyse des gènes codant la sous-unité d'ARN 18S ru ribosome, ont prouvées que les nématodes étaient à milles lieues des plathelminthes, et préfère donc les classer avec dans le groupe des [[ecdysozoa|ecdysozoaires]], parallèlement aux [[panarthropodes]], qui comprennent notamment les [[mollusques]] et les [[insectes]].
==En savoir plus==
===Sources bibliographiques de référence===
===Autres sources bibliographiques===
===Sources internet===
===Liens internes===
* [[Nematoda]] -- [[Nématode]]
* [[Eukaryota (classification phylogénétique)]]
** [[Metazoa (classification phylogénétique)]]
* [[Arbre phylogénétique]]
* [[Photo-guide taxinomique du monde animal]]
* [[Projet:Zoologie/Ressources bibliographiques et internet|Répertoire général des ressources en zoologie]]
{{Portail|Origine et évolution du vivant|zoologie}}
[[Catégorie:Eucaryotes (classification phylogénétique)]]